Elektronegatiflik Nasıl Hesaplanır

Elektronegatiflik kimyasal bağ yapan bir atomun bağ elektronları kendine doğru çekme gücünün büyüklüğüdür. Kısaca aynı elektronu paylaşan iki atomun, o elektrona uyguladıkları kuvvetlerdir. Bu, bir atomun bağ yaptığı diğer atomla elektronu paylaşırken ne kadar güçlü bir çekim uyguladığını belirler. Elektronegatifliği hesaplamak için sayısız yöntem ve denklem vardır. Bu yazıda sizlere bir kaç tanesini aktarmaya çalışacağım.

1.Yöntem: Elektronegatiflik ile bağları bulma
Kimyasal bağların türünü belirlemede kullanılan bir kavramdır. Bir bağın iyonik, polar kovalent, veya apolar kovalent olup olmadığını anlamak için bağ yapan atomların elektronegatiflik değerleri arasındaki fark kullanılır.

Örneğin HF molekülünde H(2,1) , F(4,0) elektronegatiflik değerlerini birbirinden çıkartırız.
4,0-2,1=1,9

• Eğer bu fark 0,5 in altındaysa bağ apolar kovalenttir. Yani elektron üzerine uygulanan elektronegatiflik neredeyse eşit olduğundan elektron eşit paylaşılır.
• Eğer bu fark 0,5 ile 1,6 arasındaysa polar kovalenttir. Yani elektron elektronegatifliği fazla olan atom tarafından daha çok çekildiğinden ona daha yakın durur.
• Eğer bu fark 1,6 ile 2,0 arasındaysa türü metalin varlığı ile belirlenir. Metal varsa bağ iyoniktir. Sadece ametaller varsa bağ polar kovalenttir.

2.Yöntem: Mulliken Elektronegatifliğini bulmak
Mulliken Elektronegatiflik Savaşı, elektronegatiflik kavramını bir atomun ilk iyonlaşma enerjisi (I) ve elektron ilgisi (A) ile ilişkilendirir.

• İyonlaşma Enerjisi (I) bir atomdan elektron koparmak için gereken enerjidir.
• Elektron İlgisi (A) bir atomun elektron kabul ettiğinde saldığı veya kazandığı enerjidir.
• Formül:
  X=(I+A)÷2 burada elektronun iyonlaşma enerjisi ile elektron ilgisinin ortalaması alınır.

3.Yöntem: Pauling Elektronegatiflik Skalası
Bu yöntem, kimyasal bağların bağ enerjilerine dayanır. Pauling, farklı atomlar arasındaki bağ enerjilerinden yola çıkarak elektronegatiflik farkını hesaplamıştır.

• Formül
  bağıl enerjileri arasındaki fark=(XA-XB)
  Buradaki XA ve XB ise A ve B atomlarının elektronegatiflik değerlerdir.